Bóng đá thế giới từng chứng kiến không ít trường hợp các trọng tài bị chỉ trích vì những quyết định gây tranh cãi trên sân. Tuy nhiên, mới đây, một sự việc hy hữu đã xảy ra khi trọng tài Marco Antonio Ortiz Nava của Mexico bị treo còi 6 tháng vì xin chữ ký của Lionel Messi.
Hành động tưởng chừng như vô hại này lại bị coi là vi phạm nghiêm trọng các quy tắc nghề nghiệp của một trọng tài. Điều này làm dấy lên nhiều tranh luận về tính chuyên nghiệp, sự công bằng trong bóng đá cũng như những bài học dành cho giới trọng tài trên toàn thế giới.
Sự việc xảy ra sau trận đấu giữa Inter Miami và đội bóng Mexico, Monterrey, tại CONCACAF Champions Cup vào ngày 3/4/2024. Đây là trận đấu mà Inter Miami của Messi nhận thất bại 1-2 trước Monterrey.
Ngay sau khi trận đấu kết thúc, trọng tài chính Marco Antonio Ortiz Nava đã tiếp cận Lionel Messi để xin chữ ký. Hình ảnh này nhanh chóng bị lan truyền trên mạng xã hội và tạo ra làn sóng tranh cãi lớn. Nhiều người cho rằng, hành động của Ortiz Nava là không phù hợp và làm ảnh hưởng đến tính công bằng của giải đấu.
Việc một trọng tài xin chữ ký cầu thủ – đặc biệt là một siêu sao có sức ảnh hưởng như Messi – dễ khiến dư luận nghi ngờ về tính khách quan trong công tác điều hành trận đấu. Liên đoàn bóng đá Bắc Mỹ, Trung Mỹ & Caribe (CONCACAF) đã nhanh chóng vào cuộc và đưa ra quyết định kỷ luật nghiêm khắc.
Sau khi xem xét vụ việc, Liên đoàn bóng đá Mexico (FMF) đã đưa ra án phạt nghiêm khắc với trọng tài Marco Antonio Ortiz Nava. Cụ thể, ông bị treo còi trong vòng 6 tháng, đồng nghĩa với việc không được điều hành bất kỳ trận đấu nào thuộc hệ thống giải đấu chuyên nghiệp của Mexico cũng như các giải quốc tế dưới sự quản lý của CONCACAF.
Lý do chính dẫn đến án phạt này bao gồm:
- Vi phạm quy tắc ứng xử: Trọng tài phải giữ sự khách quan, trung lập và chuyên nghiệp trong mọi trận đấu. Việc xin chữ ký của Messi là hành động vi phạm quy tắc này.
- Gây ảnh hưởng đến hình ảnh trọng tài: Khi một trọng tài có hành động thể hiện sự hâm mộ công khai với một cầu thủ, điều này có thể dẫn đến nghi ngờ về tính công bằng trong các quyết định trên sân.
- Tạo tiền lệ xấu: Nếu không xử lý nghiêm, điều này có thể khiến các trọng tài khác hành động tương tự, làm mất đi sự nghiêm túc trong nghề nghiệp.
Đây là bài học đắt giá không chỉ cho Ortiz Nava mà còn cho tất cả các trọng tài khác trên thế giới.
Sau khi vụ việc được công bố, nhiều chuyên gia bóng đá và người hâm mộ đã bày tỏ quan điểm về sự việc này.
- Giới trọng tài: Một số trọng tài quốc tế đồng tình với án phạt, nhấn mạnh rằng sự công tâm và chuyên nghiệp là yếu tố quan trọng nhất trong nghề cầm còi. Một khi trọng tài để cảm xúc cá nhân ảnh hưởng đến công việc, họ sẽ đánh mất sự tín nhiệm từ các đội bóng.
- Người hâm mộ: Phản ứng của người hâm mộ khá trái chiều. Một số cho rằng án phạt quá nặng bởi trọng tài cũng có quyền hâm mộ một cầu thủ nào đó, miễn là điều đó không ảnh hưởng đến cách ông điều hành trận đấu. Tuy nhiên, số khác lại đồng tình với quyết định của FMF, bởi một trọng tài chuyên nghiệp cần đặt công việc lên hàng đầu.
- Messi: Về phía Messi, anh chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào liên quan đến vụ việc này. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng Messi không hề có lỗi trong tình huống này và hoàn toàn không có ý định làm ảnh hưởng đến trọng tài.
Sự việc này đặt ra một câu hỏi quan trọng: Một trọng tài có được thể hiện sự hâm mộ với một cầu thủ hay không?
Trên lý thuyết, không có luật nào cấm trọng tài thích một cầu thủ hoặc đội bóng. Tuy nhiên, họ phải giữ khoảng cách nhất định để đảm bảo tính công bằng và khách quan. Trong lịch sử, không ít trọng tài từng bị chỉ trích vì có hành vi thiên vị hoặc thân thiết với một đội bóng nhất định.
FIFA và các liên đoàn bóng đá luôn yêu cầu trọng tài tuân thủ nguyên tắc trung lập. Điều này có nghĩa là:
- Không được công khai ủng hộ hay bày tỏ sự hâm mộ với một cầu thủ hay đội bóng nào.
- Không được có hành động có thể gây ảnh hưởng đến tính công bằng của trận đấu.
- Giữ thái độ chuyên nghiệp trong mọi hoàn cảnh, ngay cả khi đối diện với các siêu sao hàng đầu thế giới.
Vụ việc của Marco Antonio Ortiz Nava không phải là lần đầu tiên một trọng tài vướng vào tranh cãi vì có hành động liên quan đến các cầu thủ nổi tiếng.
- Năm 2019, trọng tài Felix Zwayer bị chỉ trích vì bắt tay và trò chuyện thân mật với Cristiano Ronaldo trước trận đấu tại Champions League giữa Juventus và Atletico Madrid. Dù không có án phạt nào, nhưng sự việc này cũng làm dấy lên tranh cãi về tính khách quan của trọng tài.
- Năm 2018, một trọng tài tại giải VĐQG Pháp bị bắt gặp chụp ảnh với Kylian Mbappe sau trận đấu. Hành động này cũng khiến ông bị cấm làm nhiệm vụ trong một số trận đấu tiếp theo.
Những trường hợp này cho thấy, trọng tài luôn phải đối mặt với sự giám sát nghiêm ngặt từ truyền thông và người hâm mộ.
Vụ việc của trọng tài Marco Antonio Ortiz Nava là lời nhắc nhở quan trọng về tính chuyên nghiệp trong nghề cầm còi. Dù chỉ là một hành động nhỏ – xin chữ ký Messi – nhưng nó đã để lại hậu quả nghiêm trọng, khiến ông bị treo còi 6 tháng.
Bóng đá cần những trọng tài công tâm, khách quan và không để cảm xúc cá nhân ảnh hưởng đến công việc. Đây cũng là bài học cho tất cả các trọng tài khác trên thế giới, rằng dù có hâm mộ một cầu thủ đến đâu, họ cũng cần đặt trách nhiệm nghề nghiệp lên hàng đầu.
